دکتر منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در نامه‌ای به روسای دانشگاه‌ها ضمن تأکید بر لزوم حمایت از واحدهای فناور دانشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری در تولید محصول یا خدمت موثر در مقابله با کرونا، به پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری مأموریت داد بر تامین نیازهای مرتبط با همکاری متخصصان سراسر کشور اهتمام ورزد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، متن بخشنامه دکتر غلامی که در دو بخش "اقدامات عمومی" و "اقدامات تخصصی" به تشریح دقیق هر یک از فعالیت ها و اقدامات لازم در خصوص پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا پرداخته، به شرح زیر است:
رؤسای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فناوری
بدین‌وسیله از اقدامات انجام‌شده به دست خانواده بزرگ آموزش عالی در مواجهه با مشکلات حاصل از شیوع بیماری کووید -۱۹ که با حفاظت از سلامت دانشجویان، استادان و کارکنان از طریق تمهیدات اتخاذشده به منظور بهره‌گیری از آموزش‌های الکترونیک و نیز آگاه‌سازی، اطلاع‌رسانی و ترویج دانش و مهارت‌های پیشگیری از شیوع ویروس آغاز شد تشکر و قدردانی می‌کنم.
بدیهی است با توجه به مسئولیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در «کارگروه علم و فناوری» و نیز در شرایطی که این بیماری تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی مردم را تحت تأثیر قرار داده است، مواجهه و کاهش هزینه‌ها و پیامدهای آن عزم ملّی و تلاش مضاعفی را می‌طلبد و لازم است تمامی رؤسا و همکاران با ورود عالمانه و مؤثر در این عرصه‌ها اقدامات زیر را به اجرا درآورند:
الف) اقدامات عمومی
۱- تقویت اعتمادسازی نسبت به نهادهای متخصص و دست‌اندرکار موضوع
۲- ترویج گفتمان همدلی و همبستگی ملّی
۳- برجسته‌سازی مسئولیت‌پذیری کنشگران این عرصه، تقویت روحیه ازخودگذشتگی، فداکاری و نوع‌دوستی
۴- کمک به بالا بردن ایمنی، ذهنی و روانی و اجتماعی جامعه و پرهیز از ایجاد گسترش ناامنی و هراس فردی و جمعی
۵- کمک به اثربخشی نظام ارتباطی جامعه از جمله صدا و سیما، مطبوعات و رسانه‌های محلی و تخصصی، حرفه‌ای و شبکه‌های معتبر اجتماعی در استان‌ها، به منظور آموزش همگانی و سبک زندگی مناسب با شرایط بحران
۶- برقراری کانال ارتباطی با استادان، دانشجویان و کارکنان به منظور تقویت فرایند آگاه‌سازی و فعال کردن آنها در حوزه پیشگیری از انتقال بیماری در خانواده‌ها و فضاهای عمومی
۷- دعوت از دانشجویان برای پیوستن به پویش اجتماعی مقابله با بیماری کووید -۱۹ (دانشجویان می‌توانند با مراجعه به لینک http://itmfd.behdasht.gov.ir/page/corona نسبت به ثبت‌نام در این پویش ملّی اقدام کنند).
۸- تسهیل شرکت استادان و دانشجویان در پیوستن به پویش‌ها و فعالیت‌های خیرخواهانه
۹- فعال بودن دانشگاه در تمامی عرصه‌ها به غیر از حوزه آموزش حضوری و پرهیز از هرگونه تصمیم‌گیری خارج از ضوابط و چارچوب‌های ملّی برای فعالیت‌های دانشگاه.
ب) اقدامات تخصصی
۱- تشکیل ستاد آگاه‌سازی، همکاری و پیشگیری از شیوع بیماری کووید -۱۹ با همکاری دانشگاه علوم پزشکی در دانشگاه معین استان‌ها
۲- ارتباط مستقیم با دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان به منظور کمک به رفع نیازهای پژوهشی و عملیاتی آنها. در این خصوص لازم است رئیس دانشگاه یا نماینده تام‌الاختیار وی در ستاد کرونای استان و کمیته‌های تخصصی حضور دائمی داشته باشند تا بتوانند موارد را با مدیریت دانشگاه و اعضای هیئت علمی هماهنگ کنند.
۳- استمرار فعالیت‌های آموزشی غیرحضوری.
۴- با توجه به توانمندی‌های موجود در حوزه‌های علوم پایه و زیست فناوری در دانشگاه‌ها، به‌ویژه در دانشکده‌های علوم پایه، کشاورزی و دامپزشکی و ضرورت همکاری آنها با وزارت بهداشت در تهیه کیت‌های تشخیصی و بررسی نمونه‌ها و سایر عملیات پشتیبانی مقرر شد تا پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری مسئولیت هماهنگی‌های لازم را به عهده داشته باشد.
از این رو، لازم است که معاونان محترم پژوهشی مؤسسات با هماهنگی پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری نسبت به تأمین نیازهای زیر به دست همکاران متخصص اقدام کنند:
۱-۴ ساخت واکسن‌های متنوع بر اساس روش‌های نوین
۲-۴ تولید داروهای مؤثر جهت پیشگیری و درمان ویروس کووید -۱۹
۳-۴ تولید کیت‌های تشخیصی و مواد اولیه مورد نیاز آنها
۴-۴ انجام مطالعات ژنومی سویه¬های کووید -۱۹ شایع در ایران
۵-۴ انجام مطالعات مربوط به تأثیر فاکتورهای مهارکننده ویروس و تقویت‌کننده سیستم ایمنی برای مقابله با ویروس
۶-۴ مطالعه اثرات درمانی گیاهان دارویی و مواد مؤثر آنها
۷-۴ مطالعات همه‌گیری‌شناختی (اپیدمیولوژیک) گسترش و مهار ویروس در جمعیت ایران و جهان
۸-۴ تولید مواد ضدعفونی‌کننده مؤثر و روش‌های نوین ضدعفونی کردن
۵- حمایت از واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد دانشگاهی و پارک‌های علم و فناوری که در زمینه تولید محصول یا خدمت مورد استفاده با هدف کاهش بار خسارت ویروس کویید -۱۹ فعالیت می‌کنند. در این ارتباط لازم می‌دانم از پارک‌های علم و فناوری که حسب گزارش‌های دریافتی بیش از ۶۰ واحد فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان خود را جهت تولید دستکش، ماسک و مواد ضدعفونی پشتیبانی و فعال کرده‌اند، تشکر کنم.
۶- از تمامی پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد دانشگاهی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی و همچنین، آزمایشگاه‌های تخصصی که دارای امکانات و تجهیزات لازم برای تولید در هر سطح و مقیاسی هستند انتظار می‌رود که تولید اقلام مورد نیاز را با پشتیبانی مؤسسه در دستور کار خود قرار دهند.
۷- لازم است که معاونان فرهنگی و دانشجویی مؤسسات نسبت به فعال‌سازی هسته‌های فکری در قالب شبکه‌های جامعه و دانشگاه یا اتاق فکر به شرح زیر اقدام کنند:
۷-۱- هسته اجتماعی-اقتصادی با حضور استادان رشته‌های جامعه‌شناسی، اقتصاد، مدیریت، علوم سیاسی و… با هدف تحلیل پیامدهای اقتصادی و اجتماعی راهکارهای کاهش هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی حاصل از معضل کرونا
۷-۲- تشکیل هسته مشاوره اجتماعی–فرهنگی با حضور استادان روان‌شناسی، مشاوره، علوم تربیتی و… با هدف:
- آموزش و بحث در خصوص تاکتیک‌های مربوط به شیوه‌های پیشگیری (ازخودمراقبتی تا برنامه‌های سازمانی)
- برگزاری و معرفی برنامه‌هایی که موجب کاهش احساس درماندگی، سرخوردگی و ناامیدی، یأس و اضطراب، بی‌پناهی و بی‌اثری و انفعال مردم می‌شود.
- معرفی برنامه‌ها و راهکارهایی جهت کاهش تنش‌های روانی و بیم و نگرانی در جامعه
۷-۳- تشکیل هسته بررسی‌های محیطی و بوم‌شناختی با حضور استادان رشته‌های محیط‌شناسی، جغرافیا، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، شهری، روستایی و… با هدف معرفی فنون و برنامه‌های شیوع محیطی و راهکارهای آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه و معرفی خطرات محیطی و منطقه‌ای و راهکارهای آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه
۸- هماهنگی با صدا و سیما و سایر رسانه‌های تخصصی و محلی استان‌ها برای حضور استادان در برنامه‌ها برای ارائه تحلیل‌های واقع‌بینانه با هدف آرامش‌بخشی و کمک به کاهش آلام مردم
۹- از آنجایی که بررسی تأثیر تحولات ناشی از شیوع بیماری کووید -۱۹ به اقتصاد، صنعت، و تجارت جامعه و ارائه راهکارهای لازم از اهمیت زیادی برخوردار است، لازم است معاونان محترم پژوهشی با تشکیل کارگروه‌های تخصصی نسبت به آسیب‌شناسی و ارائه راهکارهای عملی برای مقابله با اثرات سوء آن اقدام کنند و پیشنهادات قابل اجرای خود را اعلام کنند.
۱۰- از آنجا که انجمن‌های علمی، حرفه‌ای و تخصصی و همچنین کرسی‌های یونسکو در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی می‌توانند ظرفیت‌های مؤثری برای بالابردن تاب‌آوری جامعه در شرایط دشوار فعلی ایجاد کنند و خوشبختانه گام‌های مثبتی در این زمینه داشته‌اند در فراهم آوردن امکان حضور و مشارکت استادان و دانشجویان با آنها مورد تأکید است.
۱۱- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مسئولیت انجام هماهنگی‌های لازم در حوزه علم وفناوری در شرایط فعلی با همه توان خود، در سطح مقدورات و امکانات وزارت عتف، از انجام اقدامات فوق پشتیبانی می‌کند.